Afwachtend (expectatief) beleid

Artsen kunnen een afwachtend (‘expectatief’) beleid adviseren bij een hersentumor. In dat geval krijgt u (nog) geen behandeling, maar u wordt dan regelmatig gecontroleerd met scans en artsbezoeken.

Wanneer waakzaam afwachten?

Waakzaam afwachten is mogelijk als de kans klein is dat u op korte termijn, zonder behandeling, aan de hersentumor zult overlijden. Een operatie of bestraling van de hersentumor is op dat moment niet zinvol.

Laaggradige gliomen groeien vaak zeer langzaam. Deze hersentumoren breiden zich soms jarenlang nauwelijks uit. Daarnaast komen uitzaaiingen bij gliomen eigenlijk niet voor. Om deze redenen is waakzaam afwachten vaak een verantwoorde keuze. De leeftijd speelt ook mee: bij jonge mensen die weinig tot geen last hebben van uitvalsverschijnselen ligt een afwachtend beleid meer voor de hand dan bij mensen boven de vijftig.

Het kan ook zijn dat de behandeling zélf gevaarlijker voor uw gezondheid is dan de ziekte zelf. Een operatie kan gevaarlijk zijn als u bijvoorbeeld hartklachten heeft of wanneer de kans op ernstige bijwerkingen groot is. In die gevallen heeft waakzaam afwachten de voorkeur boven een andere behandeling van de hersentumor.

De laatste jaren wordt er soms wel voor gekozen om toch te opereren. Dit gebeurt alleen als een operatie mogelijk is en de risico’s beperkt zijn. De reden om toch over te gaan tot operatie van de hersentumor, is dat er een kleine kans is dat de tumor zich ontwikkelt tot een agressieve vorm.

Controles tijdens waakzaam afwachten 

‘Waakzaam afwachten’ wil zeggen dat de arts het verloop van de ziekte goed in de gaten houdt. Dat betekent dat u regelmatig op controle gaat. Tijdens deze controles zal de arts nagaan of de tumor in grootte is toegenomen en de ziekte zich heeft uitgebreid en of er klachten zijn ontstaan of dat de aard van de klachten is veranderd. Net als bij het stellen van de diagnose, krijgt u een MRI of een CT-scan om te bepalen of de tumor groter is geworden.

De frequentie van controle hangt af van de gradering van de tumor. Vaak is dit iedere 3 tot 6 maanden. Als de situatie stabiel blijft, kan dit worden afgebouwd naar 1 keer per jaar.

Waakzaam afwachten is moeilijk 

De keuze voor waakzaam afwachten is meestal niet zo eenvoudig. Dit heeft te maken met de natuurlijke drang van de mens om ‘iets’ tegen een ziekte te doen. U weet dat u ziek bent, maar tegelijkertijd gebeurt er niets, behalve toekijken en afwachten. Zelfs na het maken van deze keuze kunt u een gevoel van onzekerheid blijven ervaren. Dit geldt zeker bij een bedreigende ziekte als kanker. Het wordt daarom aangeraden om samen met uw arts de voor- en nadelen op een rijtje te zetten. Als u begrijpt waarom afwachten in uw geval de beste optie is, helpt dat om rust te vinden bij deze keuze.