Een deel van de mensen ervaart pijn als gevolg van de hersentumor. Gelukkig is de pijn vaak goed te behandelen. Lees hier meer over de oorzaken van pijn en welke behandelingen mogelijk zijn om de pijn te bestrijden.
Oorzaken van pijn bij een hersentumor
Pijn – vooral hoofdpijn – komt bij sommige mensen met een hersentumor voor. Meestal wordt de pijn veroorzaakt door een verhoogde druk binnen de schedel (ook wel: intracraniële druk). Een verhoogde druk kan op verschillende manieren ontstaan:
- De tumor neemt steeds meer ruimte in. Het omliggende hersenweefsel kan niet ‘uitwijken’, omdat de ruimte in de schedel beperkt is. De hersenen worden door de tumor tegen de schedel aangedrukt.
- Rond de hersentumor hoopt zich vocht op (hersenoedeem), waardoor er nog meer druk op de hersenen wordt uitgeoefend. De ophoping van vocht kan zowel door de tumor als door de behandeling veroorzaakt worden.
- De hersentumor knelt bepaalde delen van de hersenen af. Hierdoor kan het hersenvocht niet goed meer afgevoerd worden. Ook hierdoor zetten de hersenen uit en worden ze tegen de schedel aangedrukt.
Als er sprake is van een verhoogde druk in de schedel, kan dit ook leiden tot andere klachten. U bent misschien misselijk en moet overgeven. Ook is er een verhoogde druk op de ogen: dit kan er op den duur toe leiden dat u niet goed of helemaal niet meer kunt zien.
Andere oorzaken van pijn
Ook de behandelingen kunnen pijn veroorzaken. Elders in het lichaam kan pijn ontstaan als gevolg van uitvalsverschijnselen. Door verlammingsverschijnselen in één deel van uw lichaam kunt u een ander deel onbedoeld verkeerd belasten.
Pijn staat niet op zichzelf
Pijn is een van de vervelendste gevolgen van een hersentumor. Pijn staat zelden op zichzelf en leidt vaak tot andere klachten, zoals slecht slapen en verminderde eetlust. Pijn leidt ook tot psychische klachten, bijvoorbeeld angst en somberheid. Bij langdurige of hevige pijn is het begrijpelijk dat u zich moedeloos voelt. Daarom wordt pijnbehandeling vaak gecombineerd met andere vormen van ondersteuning, zoals slaapmedicatie of middelen tegen angst en depressie.
Pijn is meestal goed behandelbaar
Probeer voor ogen te houden dat pijn bij een hersentumor meestal goed te behandelen is. De arts probeert eerst de oorzaak van de pijn aan te pakken:
- Door de tumor te bestralen kan deze kleiner worden, waardoor de druk in de hersenen afneemt.
- Overtollig hersenvocht kan worden afgevoerd via een drain (een dun slangetje).
- Tijdens de behandeling worden vaak medicijnen voorgeschreven om hersenoedeem te voorkomen.
Aanvullende behandelingen
Pijn bij een hersentumor is complex: het is niet alleen lichamelijk, maar ook psychisch en sociaal. Zo merkt u vaak dat pijn ’s nachts, zonder afleiding, heviger voelt dan overdag. Ook zorgen of negatieve gedachten kunnen pijn veroorzaken of verergeren. Pijn heeft dus ook te maken met wat u denkt en doet. Daarom zijn er aanvullende behandelingen die hierbij kunnen helpen, waaronder psychologische behandelingen, ontspanningsoefeningen en behandelingen die zijn gebaseerd op afleiding:
- Er zijn psychologische behandelingen waarbij u leert om anders over de pijn te gaan denken. Het blijkt dat u er dan minder last van heeft.
- Er zijn ontspanningsoefeningen die u helpen uw spieren te ontspannen. Ook dat blijkt te helpen tegen de pijn.
- Er zijn behandelingen die gebruik maken van afleiding, zoals muziektherapie.
“Ik mediteer elke dag en altijd op muziek. Vaak Bach, de cantates. Ich habe genug… Of Ich hätte viel bekümmernis… Ik concentreer me volledig op de muziek, probeer er in weg te duiken. Dat is een fantastische manier om naar muziek te luisteren, want je hoort alles, elke nuance, elk detail… Vaak vergeet ik alles om me heen, zelfs de pijn. Soms heb ik het gevoel dat de muziek door me heen gaat, letterlijk, als water, en dat ik volledig gereinigd wordt… Dat geeft me een groot geluksgevoel…”
Gespecialiseerde hulp
Als u ondanks behandeling van de oorzaak of met medicijnen nog steeds pijn heeft, kunt u uw huisarts vragen om een verwijzing naar een gespecialiseerde pijnpolikliniek of een academisch pijnteam. Daar werken verschillende zorgverleners samen in een multidisciplinair team, bijvoorbeeld een neuroloog, anesthesioloog, revalidatiearts, psycholoog en fysiotherapeut. Zo wordt uw pijn vanuit verschillende invalshoeken aangepakt, wat de kans op een succesvolle behandeling vergroot.
Als de oorzaak niet behandelbaar is
Soms is de oorzaak van pijn niet meer behandelbaar, bijvoorbeeld in een vergevorderd stadium van de hersentumor. Dan ligt de nadruk op pijnverlichting met medicijnen.